Cognitieve gedragstherapie bij bipolaire stoornissen.
Upload 30 december 2011.
Auteurs
Autorisators
Nog geen autorisators.
De behandeling van bipolaire stoornis bestaat uit een combinatie van farmacotherapie, psychoeducatie, ondersteunende begeleiding, en (eventueel) gerichte psychotherapie (TAU). Cognitieve gedragstherapie (CGT) bij bipolaire stoornis wordt niet zinvol geacht binnen de zorglijn stemmingsstoornissen. Er wordt verondersteld dat CGT geen beschermend effect heeft op het uitbreken van een manische episode. Echter, steeds vaker wordt gedacht dat CGT voor een huidige depressieve episode wél effect heeft. Ook doet de vraag zich voor of CGT een beschermend effect heeft op een recidief depressieve en/of manische episode of dat CGT juist een verhoogd risico geeft op het uitbreken van een (hypo)manische episode.
Niet ingevuld.
Search: Pubmed, Cochrane, Trip, Embase, Cinahl en CBO Zoektermen: cognitive and bipolar disorder, cognitive therapy and bipolar disorder, cognitive behavioral therapy and bipolar disorder, psychotherapy and bipolar disorder Resultaten: 1 systematic review (SR) [1] en 1 richtlijn [2].
In de SR zijn 10 studies geïncludeerd. In de meeste onderzoeksgroepen werden effecten gemeten na 6, 12 en 18 maanden. Deze effectmeting meet (doordat de meeste episodes bij bipolaire stoornissen tussen 6-12 maanden duurt en met een periode van 3 tot 4 jaar tussen de periodes) zowel de terugval als ook het weer terugkeren van de ziekte. De analyse laat een significant voordeel zien van CGT voor patiënten met de diagnose bipolaire stoornissen. Deze effecten zijn aanwezig tijdens
behandeling en gedurende de follow-up. CGT lijkt een duidelijke positieve invloed te hebben op symptomen en op cognitief gedragsmatige, uit de ziekte voortkomende handelingen (low to medium effect). Verder is er ook een positief effect op therapietrouw (medium effect) en op kwaliteit van leven en sociale aanpassing (low to medium effect). De interventie laat geen significant effect zien op terugval of terugkeer van de stoornis en ook niet op de kosten.
Concluderend kan gezegd worden dat zonder kostenverhoging significante verbeteringen optreden bij het toevoegen van CGT aan de standaardbehandeling. Echter het is onduidelijk of de CGT het significante verschil maakt, of het feit dat er een vorm van psychotherapie wordt start. Verder wordt in de meta-analyse niet beschreven in hoeverre de ernst van de depressie van invloed is op de resultaten.
• Toevoegen van cognitieve gedragstherapie (CGT) aan de standaardbehandeling voor bipolaire stoornissen is geïndiceerd. Er zijn aanwijzingen dat dit een gunstig effect heeft op ondermeer de nabehandeling (op korte en lange termijn) en omgang met de ziekte. De invloed van de ernst van de depressie, de duur van de behandeling en andere mogelijkheden van nazorg moeten
echter verder worden onderzocht.
• Level of evidence: A1.
Voordat overgegaan kan worden op de implementatie van de bevindingen, moeten een aantal vragen worden beantwoord. De behandelingen op de Zorglijn Stemmingsstoornissen duren in de regel niet langer dan 14 weken, maar over de duur van de CGT, staat in de meta-analyse weinig beschreven. Ook is het van belang voor de Zorglijn Stemmingsstoornissen om te weten in hoeverre de ernst van de depressie van invloed is op de resultaten.