Doorgankelijk maken van een verstopte neusmaagsonde.
Upload 1 januari 2016.
Auteurs
Autorisators
Nog geen autorisators.
In het Emma Kinderziekenhuis (EKZ), AMC liggen regelmatig kinderen met een maagsonde. Een vaak terugkerend probleem is verstopping van de maagsonde. Om de doorgankelijkheid te herstellen, worden door verpleegkundigen verschillende interventies toegepast, bijvoorbeeld warm water, spa rood of cola. Ook blijken er verschillen te bestaan tussen ziekenhuizen; waar het ene ziekenhuis de voorkeur geeft aan koolzuurhoudende dranken, adviseert een ander ziekenhuis dat juist niet te gebruiken. Verpleegkundigen van de afdeling Tieners besluiten deze klinische onzekerheid uit te zoeken.
Niet ingevuld.
Search: PubMed, CINAHL, Google Scholar en V&VN richtlijnen database. Gezocht naar systematic reviews (SR), reviews, gerandomiseerde studies (RCTs) en richtlijnen. Zoektermen: feeding tube, enteral nutrition, unclog, occlusion, occlus, obstructed, declog, clog, clearing, flush, irrigants, carbonated water, sodium bicarbonate. Resultaten: 1 systematic review (SR) [1], 3 reviews [2-4] en 1 richtlijn [5].
Water
Het is niet onomstotelijk aangetoond dat water een grotere effectiviteit zou hebben om een verstopte
maagsonde weer doorgankelijk te krijgen dan andere maatregelen. [1,2] Water versus cola leverde geen
verschil (p>0.05). Wanneer water wordt vergeleken met cranberry sap lijkt water effectiever (p<0.05). Deze
resultaten komen echter uit gedateerde, in vitro studies. Toch doen de meeste auteurs de aanbeveling
om het doorspuiten van de verstopte maagsonde altijd als eerste te proberen met lauw water. [1-3,5] Dit
omdat andere genoemde interventies zoals (kool)zuurhoudende dranken en pancreasenzymen nadelige
effecten zouden kunnen hebben. Tevens is water het meest beschikbare middel en veilig.
Koolzuurhoudende dranken en cranberry sap
Het is niet aangetoond dat koolzuurhoudende dranken of cranberry sap een grotere effectiviteit zou
hebben om een verstopte maagsonde weer doorgankelijk te krijgen dan andere maatregelen. [1,2] Er zijn
aanwijzingen dat cranberry minder effectief is dan water en cola (p<0.05). [1,5]
Pancreasenzymen
Pancreasenzymen lijken effectief om een verstopte maagsonde doorgankelijk te krijgen wanneer
de pH-waarde van het pancreasenzym wordt verhoogd naar 7.9. Dit blijkt uit een studie waarin van
de 32 verstopte maagsondes 23 maagsondes doorgankelijk werden na gebruik van “geactiveerde
Viokase”. [1,4] Echter kleven er grote nadelen aan het gebruik van pancreasenzymen. Bij verstopping
door geneesmiddelen leidt een hoge zuurgraad juist tot meer verstopping, aangezien de meeste
geneesmiddelen hierdoor neerslaan. Ook kan door zowel een hoge als lage pH het eiwit uit de
sondevoeding denatureren en hierdoor samenklonteren.
Wetenschappelijk bewijs ontbreekt om te zeggen welke interventie effectief is om een verstopte
maagsonde te verhelpen. Op dit moment is de kennis beperkt en vooral gebaseerd op in vitro studies en
opinion-based literatuur. Er lijkt echter consensus te bestaan dat lauw water de interventie van eerste
keuze is en dat (kool)zuurhoudende dranken en pancreasenzymen niet gebruikt moeten worden.
• Wij doen de aanbeveling om de doorgankelijkheid van een maagsonde te herstellen met lauw water en
(kool)zuurhoudende dranken te vermijden, zoals beschreven in de Nederlandse richtlijn.
• Niveau van bewijs: A1
We zullen onze protocollen (waar nodig) aanpassen aan de resultaten van deze CAT en de kennis verspreiden via de reguliere scholingsmomenten binnen ons ziekenhuis.