Obstipatie: preoperatief laxeren bij cardio thoracale patiënten.
Upload 1 december 2014.
Auteurs
Autorisators
Nog geen autorisators.
De avond voor een hartoperatie krijgen patiënten die opgenomen worden voor een hartoperatie in het St. Antonius Ziekenhuis een bisacodyl zetpil. Laxeren is van oudsher de gewoonte en volgens protocol, vanwege kans op obstipatie en ileus. Regelmatig hebben patiënten buikkramp, en recent is een valincident geregistreerd na een vasovagale reactie op de zetpil. De vraag is of laxeren voor een hartoperatie nog steeds zinvol is, omdat uit een Cochrane review [1] blijkt dat preoperatief laxeren bij darmchirurgie overbodig is. Bij navraag bij 10 Nederlandse hartcentra blijkt dat 4 centra niet laxeren, 4 centra alleen indien er sprake is van obstipatie, en 2 laxeren met behulp van een klysma.
Niet ingevuld.
Search: Pubmed, Cochrane, CINAHL, TRIP en CBO. Zoektermen: heart surgery, cardiac surgery , thoracic surgery, laxative, bowel preparation, Bisacodyl. Resultaten: 1 before-after studie² en 1 gerandomiseerde studie (RCT)³
Uit de studie van Yamazaki² blijkt dat niet laxeren leidt tot een halve dag eerder defeceren, (3.0 vs. 3.3,
p=0.118) en minder gebruik van laxantia i.v.m. obstipatie (6.4% vs. 10.7%, p=0.096). In beide groepen was er
geen verschil in darmcomplicaties (0.0 vs. 0.7%, p=0.499). De opnameduur was gemiddeld 2.4 dagen korter in
de niet gelaxeerde groep (12.0 vs. 14.4 dagen, p=0.083).
Taggart³ vond in alle groepen een kleine toename van endotoxine (p<0.001), echter geen verschillen tussen
de groepen. Geconcludeerd werd dat de toename van endotoxine concentraties niet werd beïnvloed door
laxeren of pulsatiele perfusie.
Yamazaki² en Taggart³ bestuderen beide patiënten waarbij de thorax geopend wordt maar voor een
verschillende reden en daarnaast hanteren zij beide verschillende uitkomstmaten. Echter beide studies zijn
consistent in hun bevinding dat laxeren geen voordeel heeft. Deze uitkomst is consistent met literatuur uit de
abdominale chirurgie. [1]
Gezien de bijwerkingen die laxantia veroorzaken, de positieve ervaringen in andere ziekenhuizen, het comfort
van de patiënt en de kosten (laxeermiddelen, tijd verpleegkundigen), zou op grond van deze overwegingen de
keuze gemaakt kunnen worden om het laxeren preoperatief te staken.
• Het is te overwegen om patiënten die een hartoperatie ondergaan preoperatief niet te laxeren, vanwege de
bijwerkingen.
• Niveau van bewijs: B
Inmiddels is in ons hartcentrum het laxeren preoperatief voor cardiothoracale chirurgie afgeschaft en is het protocol gewijzigd. Ter evaluatie werd de complicatie database geraadpleegd voor de incidentie van ileus. In het half jaar voor staken van de preoperatieve bisacodyl zetpil is er 1 patiënt met ileus geregistreerd (0.1%). In het half jaar na staken van de laxantia is er ook 1 patiënt met ileus geregistreerd (0.1%).