Preoperatieve mondspoeling met chloorhexidine bij hartpatiënten.
Upload 1 januari 2017.
Auteurs
Autorisators
Nog geen autorisators.
De dag voor een hartoperatie moeten patiënten die opgenomen worden voor een hartoperatie in het AMC viermaal daags de mond spoelen met chloorhexidine gluconaat 0.12%. Dit wordt al lange tijd op de afdeling gedaan ter voorkoming van infectie (met name pneumonie) na de ingreep. De vraag is of viermaal daags spoelen noodzakelijk is, of de frequentie mogelijk omlaag kan of dat het misschien zelfs gestopt kan worden.
Niet ingevuld.
Search: PubMed en Cochrane, tot oktober 2016. Zoektermen: cardiac surgery, heart surgery, oral chlorhexidine, preoperative. Resultaten: 2 Systematic Reviews (SR) [1,2], 1 gerandomiseerde studie (RCT)³ en 1 cohort studie [4].
Hua et al.²
onderzocht verschillende soorten mondverzorging bij kritisch zieke patiënten die beademd
werden. Van de geïncludeerde 38 studies met een totaal van 6.016 patiënten, onderzochten 18 studies het
gebruik van chloorhexidine (N=2.451). Er waren 221 (17.8%) patiënten met een VAP in de chloorhexidine
groep en 297 (24.6%) in de controle groep, met een Relatief Risico (RR) 0.74, BI 95%, 0.61 tot 0.89, NNT 17.
Lin et al.³
onderzocht in een goed uitgevoerde RCT, 94 patiënten die een hartoperatie ondergaan. In de
interventiegroep zaten 47 patiënten, die preoperatief driemaal daags chloorhexidine mondspoeling
gebruikten. In de controle groep zaten 47 patiënten die geen mondspoeling gebruikten. Vier patiënten
(8.5%) in de interventie groep en 11 patiënten (23.4%) in de controle groep kregen een VAP. Dit was een
significant risicoverschil van 14.9%, 95% BI 0.4 tot 29.4.
Bergan et al. [4]
onderzocht patiënten die een hartoperatie (CABG, N=123 en klep, N=103) ondergingen
en keek hierbij naar het effect van een nieuw geïmplementeerd protocol t.a.v. goede mondhygiëne in
combinatie met het preoperatief gebruik van chloorhexidine spoelen tweemaal daags. De studie is in
Brazilië uitgevoerd en niet generaliseerbaar. In Brazilië zijn meer mensen met mondproblemen dan in Westerse landen. Wel ondersteunen de resultaten dat goede mondhygiëne pre- en postoperatief in
combinatie met chloorhexidine een significant effect heeft op de vermindering van postoperatieve VAP.
Bij alle kritisch zieke patiënten blijkt dat goede mondhygiëne in combinatie met preoperatief spoelen met
chloorhexidine gluconaat, de kans op een pneumonie postoperatief verkleint. Studies waarbij patiënten
met een hartoperatie (CABG of klep) werden geïncludeerd laten dezelfde resultaten zien. Daarom is het
van belang preoperatief door te gaan met chloorhexidine gluconaat mondspoelen.
Binnen de verschillende studies werden verschillende frequenties gebruikt voor het spoelen van de mond
(2, 3 of 4 maal daags) en verschillende sterktes van chloorhexidine (0.12% of 0.2%). Er kan geen conclusie
worden getrokken wat de voorkeur moet zijn t.a.v. de frequentie van mondspoelen en de sterkte van de
chloorhexidine gluconaat.
• Het is aan te bevelen om patiënten die een hartoperatie ondergaan preoperatief de mond te laten
spoelen met chloorhexidine gluconaat 0.12%.
• Niveau van bewijs: A1
Er wordt besloten om preoperatief door te gaan met ons standaard beleid van mond spoelen (dus viermaal daags met chloorhexidine gluconaat 0.12%), om de kans op een pneumonie postoperatief te verkleinen. Tevens zal de registratie van de incidentie van pneumonie postoperatief worden gecontinueerd.